بررسي نقش جريان ترجيحي و مواد آلي بر روند انتقال كادميوم، سرب و روي در يك خاك لومي آهكي
چكيده
موضوع آلودگي خاك توسط مواد شيميايي باعث افزايش نگرانيهايي در مورد محيط زيست شده است. آبشويي مواد شيميايی به آبهاي زيرزميني و حركت اين مواد در خاك، مشكلات زيادي را براي آلودگي ماتريكس خاك، محلول خاك و آب زيرزميني زير آن بوجود ميآورد. ازاين رو، به منظور بررسي تاثير جريان ترجيحي[1]، ساختمان خاك و كمپلكسهاي آلي بر تحرك و آبشويي فلزات كادميوم، سرب و روي آزمايشي به صورت فاكتوريل با كرتهاي خردشده در قالب طرح كاملا تصادفي با سه تكرار انجام شد. تيمارهاي خاك دستنخورده (U)، دستخورده (D) و دستخورده حاوي 3 درصد ماده آلي (O) به مدت يك ماه با محلولهاي حاوي غلظتهاي 20 ميليگرم در ليتر عناصر كادميوم، سرب و روي آبشويي شدند و غلظت كادميوم، سرب و روي در فواصل زماني مختلف در محلول خروجي اندازهگيري گرديد. نتايج بدست آمده نشان داد كه عناصر تفاوت معنيداري در سطح آماري يك درصد با يكديگر در محلول خروجي داشتند و ترتيب تحرك آنها بصورت Zn>Pb>Cd بود. همچنين بين تيمارهاي مختلف خاك نيز در سطح آماري يك درصد تفاوت معنيداري وجود داشت و غلظت هر سه عنصر كادميوم، سرب و روي در تيمارهاي U و O بيشتر از تيمار D بود.علاوهبراين بين فواصل زماني آبشويي (حجم منفذها[2]) تفاوت معنيداري مشاهده شد (در سطح 1%) ، به طوري كه كادميوم در تيمارهاي U، O و D به ترتيب 3،3 و5 روز پس از آبشويي تفاوت معنيداري را در محلول خروجي نشان داد. اما سرب در هر سه تيمار خاك 11 روز پس از آبشويي تفاوت معنيداري در محلول خروجي داشت و غلظت روي فقط در تيمار O در زمانهاي مختلف آبشويي روند مشخصي داشت و پس از 8 روز آبشويي تفاوت معنيداري در اين تيمار مشاهده شد.
واژههاي كليدي: جريان ترجيحي، مواد آلي، خاك دستنخورده، خاك دستخورده، محلول خروجي
مقدمه
امروزه
مشكل آلودگي خاك و آب با فلزات سنگين يكي از عوامل تهديدكننده پايداري توليدات
كشاورزي و حيات انسان و ساير موجودات زنده است. اگرچه فرض ميشود كه عناصر كمياب
در خاك نگهداري ميشوند، آبشويي تعدادي از فلزات كمياب در خاكهاي تيمار شده با
لجن مشاهده شده است (10). دودي و ولك (5)، علائمي از حركت فلزات كمياب در پايينتر
از ناحيه ريشه مشاهده كردند. ونارپ و ونليون (27) پس از 14 سال بررسي روي خاكهاي تيمار شده با لجن
نتيجه گرفتند كه غلظت كادميوم و روي در زهآب در طول زمان كاهش يافت، درحاليكه
غلظت هاي مس و سرب افزايش يافت. اين امر به دليل
اين واقعيت است كه سرب و مس با مواد آلي پيوند قوي تشكيل ميدهند و به خاطر سرعت
كم تجزيه مواد آلي به كندي آزاد ميشوند. كادميوم و روي با مواد آلي پيوند ضعيفتري
تشكيل ميدهند و بنابراين تحت تاثير تجزيه لجن قرار نميگيرند (27). برای دانلود فایل docبر روی لینک زیر کلیک کنید
http://persiandrive.com/63502